Tot nu toe heeft u als particulier niets met het UBO-register te maken als u niet betrokken bent bij een rechtspersoon. Dit gaat echter veranderen en het kan zijn dat u als deelnemer in een vastgoedbeleggingsfonds ook onder de wetgeving gaat vallen.
Wat is een UBO?
U bent wellicht bekend met de term UBO. Deze staat voor “Ultimate Beneficial Owner”. In het Nederlands wordt ook wel de term “Uiteindelijk Belanghebbende” gehanteerd.
Op de website van de AFM wordt nader toegelicht wanneer u als UBO kwalificeert:
“De twee criteria die van belang zijn om een persoon te kwalificeren als UBO betreft het houden van het uiteindelijke eigendom of het hebben van de uiteindelijke zeggenschap in een cliënt, via het houden van aandelen, stemrechten, eigendomsbelang of andere middelen.”
https://www.afm.nl/nl-nl/professionals/veelgestelde-vragen/wwft-algemeen/ubo
Wanneer bent u UBO bij een rechtspersoon?
Als u betrokken bent bij een rechtspersoon, bent u zeker al bekend met deze term. De Kamer van Koophandel heeft namelijk de verantwoordelijkheid om het UBO-register te beheren. Zij is daarmee gestart door iedereen uit te nodigen om de UBO-gegevens per entiteit aan haar door te geven. U dient zich aan te melden in dit register als u meer dan 25% eigendomsrecht of zeggenschapsrecht heeft in een rechtspersoon (N.V., B.V., vereniging, stichting, VOF, maatschap, C.V. en rederij). Dit zorgt ervoor dat een aantal persoonlijke gegevens van uzelf openbaar toegankelijk zijn. Het is daarmee voor iedereen te achterhalen wie de UBO’s van een rechtspersoon zijn en welk financieel aandeel in de rechtspersoon deze UBO’s hebben.
Hoe zit het met een Fonds voor Gemene Rekening (FGR)?
Een FGR is geen rechtspersoon aangezien een FGR geen wettelijke status heeft. Een FGR is niets anders dan een afspraak tussen partijen om gezamenlijk te beleggen. Dit houdt in dat een FGR niet onder de huidige wetgeving voor de registratie van UBO’s valt. Een FGR maakt gebruik van een stichting om in het openbaar verkeer op te treden. Dit zorgt ervoor dat een UBO in een FGR (nog) niet verplicht is om zijn of haar persoonlijke gegevens te openbaren.
Op 26 april 2021 heeft de Minister van Financiën echter een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer der Staten-Generaal gestuurd om ook de UBO’s van een FGR vast te gaan leggen en te openbaren.
Het wetsvoorstel heeft als onderwerp: “Nader rapport inzake het voorstel van wet houdende regels met betrekking tot de registratie van uiteindelijk belanghebbenden van trusts en soortgelijke juridische constructies ter implementatie van artikel 31 van de gewijzigde vierde anti-witwasrichtlijn (Implementatiewet registratie uiteindelijk belanghebbenden van trusts en soortgelijke juridische constructies)” en u kunt het hier nalezen: document implementatiewet
Wat zijn de gevolgen van dit wetsvoorstel?
De “soortgelijke juridische constructies” waar het voorstel over spreekt, slaan onder andere op de FGR. Als dit voorstel door de Tweede Kamer en daarna de Eerste Kamer wordt aangenomen, dienen vanaf dat moment ook de UBO’s in een FGR te worden geregistreerd. Opmerkelijk is dat in het wetsvoorstel niet wordt gesproken over een ondergrens van 25%, zoals dit bij rechtspersonen wel het geval is. Dit zou tot gevolg kunnen hebben, dat iedere begunstigde dient te worden vermeld in het UBO-register.
Het zou echter onredelijk zijn om elke begunstigde in een FGR te vermelden. Kwaadwillende personen kunnen dan van iedere particuliere belegger achterhalen wat zijn of haar deelname in een vastgoedbeleggingsfonds is. Dat dit op gespannen voet staat met de privacy-wetgeving in Nederland, mag duidelijk zijn, maar de administratieve opgave alleen al is enorm. Er gaan geruchten dat een ondergrens van 3% gehanteerd zal gaan worden, maar dit is nog steeds een lage grens gezien de 25% die bij rechtspersonen wordt aangehouden. Het zou de wetgever sieren om hier het gelijkheidsbeginsel toe te passen maar nogmaals, het huidige wetsvoorstel noemt geen enkel percentage.
Hoe kan de particuliere belegger UBO-registratie voorkomen?
Er is een mogelijkheid opgenomen tot afscherming van uw persoonsgegevens in het UBO-register in drie gevallen: minderjarigheid, handelingsonbekwaamheid en politiebescherming. Om echter op de laatste een beroep te kunnen doen, is de volgende toelichting in het wetsvoorstel opgenomen:
“Van deze door de richtlijn geboden afschermingsmogelijkheid zal blijkens de toelichting in zoverre gebruik worden gemaakt dat afscherming slechts dan mogelijk is wanneer de uiteindelijk belanghebbende in aanmerking komt voor politiebescherming. “
Dit houdt in dat afscherming in de praktijk voor de gewone particulier niet mogelijk is.
Een andere optie ontstaat wanneer het gerucht over een ondergrens van 3% toch waarheid zal worden. In dit geval dient de particuliere belegger ervoor te zorgen dat zijn of haar belang kleiner is dan 3% van het totale eigen vermogen in de FGR.
Wat kunnen de aanbieders van vastgoedbeleggingsfondsen doen?
Allereerst zullen zij de reacties van particuliere beleggers willen peilen. Als de meerderheid van de beleggers afwijzend staat tegenover een registratie in het UBO-register, is een overweging om andere structuren te gaan toepassen. Immers, voor een aandeel in een B.V. of C.V. geldt een ondergrens van 25%. Het mag duidelijk zijn dat elke structuur wel weer andere consequenties heeft voor een vastgoedbeleggingsfonds. De FGR is namelijk wel een vorm die fiscaal en juridisch goed past bij het gezamenlijk beleggen in onroerend goed.
Het kan ook inhouden dat vaker zal worden gewerkt met obligaties in plaats van participaties of andere eigendomstitels. Zoals de omschrijving van de AFM aangeeft, gaat het namelijk om het uiteindelijke eigendom en obligaties betreffen geen eigen vermogen maar vreemd vermogen.
Hoe nu verder?
Allereerst zullen we de behandeling in de Tweede Kamer moeten afwachten. Op dit moment is nog geen datum gepland wanneer dit wetsvoorstel besproken zal worden. De hoop is dat de Tweede Kamer alsnog een ondergrens in het wetsvoorstel toevoegt. Pas na de behandeling in de Tweede Kamer wordt duidelijk wat de uiteindelijke gevolgen zullen worden voor particuliere beleggers en de aanbieders van vastgoedbeleggingsfondsen.
Vooralsnog is er geen actie vereist maar wij zullen u zeker verder informeren over deze wetgeving en welke mogelijkheden er zullen ontstaan om opname in het UBO-register te vermijden.